Geld maakt niet (altijd) gelukkig: antwoord op de eeuwenoude vraag

Geld en geluk, een eeuwige discussie. Velen geloven dat echt geluk voortkomt uit liefde, vriendschap en onvergetelijke momenten. Toch toont recent onderzoek aan dat een goed gevulde spaarrekening niet verkeerd is voor onze algemene beleving van geluk.

Het geluk plafond van geld

Sociologisch onderzoek heeft lang beweerd dat er een verzadigingspunt is waarbij extra geld niet langer bijdraagt aan ons geluksgevoel. Volgens een studie van de gerenommeerde Daniel Kahneman van Princeton University uit 2010 ligt die grens op een jaarinkomen van ongeveer 70.000 euro. Volgens zijn bevindingen zou een inkomen van 10 miljoen per jaar iemand niet gelukkiger maken dan een inkomen van 70.000 euro. Dit werd voor een lange tijd door veel mensen voor waar aangenomen.

Toch kwam er in 2021 een theorie die ervan uit gaat dat meer geld dan dit ogenschijnlijke plafond wel degelijk voor meer geluk kan zorgen. Matthew Killingsworth van de University of Pennsylvania kwam op deze theorie uit door te stellen dat er in werkelijkheid geen dergelijk plateau bestaat. Zijn onderzoek suggereerde dat geluk nog steeds toeneemt, zelfs bij inkomens ver boven de 70.000 euro.

Het bleef een vraag die veel sociologen bezig hield. Om deze tegenstrijdige bevindingen te verkennen, bundelden deze onderzoekers hun krachten en vonden een genuanceerder inzicht. Hoewel een hoger inkomen in het algemeen leidt tot meer geluk en er misschien geen vast plateau is, verschilt de ervaring per persoon. Voor degenen die al ongelukkig zijn, lijkt er een geluksplafond te zijn rond de 90.000 euro. Dit is hoger dan de eerder genoemde 70.000 euro, maar de rol van inflatie in deze berekening blijft onzeker.

Geld alléénn, maakt niet gelukkig

Hoewel een hoger inkomen bij veel mensen kan bijdragen aan een gevoel van welzijn, betekent dit niet dat geld de enige sleutel tot geluk is. “Voor de grote meerderheid brengt meer geld inderdaad een gevoel van tevredenheid,” merkt Killingsworth op. “Echter, als je ondanks een rijkdom diep ongelukkig bent, zal extra geld het tij niet keren.”

Professor Barbara Mellers voegt eraan toe: “Ons emotioneel welzijn is niet rechtstreeks gekoppeld aan onze financiële status. De impact van een hoger inkomen op ons geluk varieert sterk van persoon tot persoon.” Interessant genoeg, wanneer mensen wordt gevraagd wat ze met hun geld zouden doen om gelukkiger te zijn, wijzen velen op het doorbrengen van tijd met vrienden en familie, of het delen van onvergetelijke ervaringen met hen.

Dus, terwijl een comfortabel inkomen zeker voordelen biedt, ligt het ware geluk vaak in de momenten die we delen met de mensen om ons heen.

Preference drift: verschuiving van behoeften

Ken je het gevoel van het geluk op het moment dat je een nieuw paar schoenen, een nieuwe jas, een nieuwe koelkast, auto of telefoon hebt gekocht? Je hebt waarschijnlijk een tijd lang toegeleefd naar het moment dat je dit item wilde aanschaffen. Er was een behoefte en het vervullen van die behoefte, geeft ons een voldaan en gelukkig gevoel. Na een tijdje verdwijnt het item niet, maar het geluksgevoel dat je er eerder van kreeg in nergens meer te bekennen. Je hebt ineens andere interesses gekregen en je aast alweer op het volgende item dat je behoefte kan vervullen.

Dat proces noemen we “preference drift”. Tijdens de economielessen op school wordt ons het concept ‘preference drift’ bijgebracht. Op het moment dat je in een klein appartementje woont, ben je blij dat je een huis kunt kopen, maar dat huis krijgt na een paar jaar gebreken en je wilt er weer weg. Op zoek naar iets beters! De term preference drift, betekent dat je behoefte evalueert op basis van je huidige situatie. De uitdaging hieraan voor veel mensen, is dat dit nooit stopt. Nergens mee. Dit fenomeen is gekoppeld aan materiële zaken en dingen die je met geld kunt doen, maar ook aan afvallen, het opbouwen van spieren, het ontwikkelen van skills en zelfs aan relaties. Hoewel een gezonde levensstijl en goede relaties ons wel degelijk gelukkig kunnen maken, zullen we ook een mate van gewenning ervaren. Pas als je ziek wordt of je partner je verlaat, weet je pas wat je mist en voel je de waarde er weer van

Dit bewijst dat je geluk niet kunt kopen. Als je zoveel geld hebt dat je alles kunt kopen, wordt het simpelweg minder interessant voor je om het te kopen.

Het geld paradox

et principe van welvaart is verrassend: hoe minder we ons vastklampen aan iets, hoe meer we er vaak van krijgen. Dus, als we geld zien als een handig middel en er niet te veel waarde aan hechten, komt het vaak makkelijker onze kant op. Maar als ons geluk alleen maar om geld draait, lijkt het altijd net buiten bereik. Dit heet ‘ontkoppeling’.

Denk maar aan een vlinder. Als je erachteraan rent, vliegt hij weg. Maar zit je rustig, dan kan hij zomaar op je landen. Net zoals rijkdom, die vaker naar de rustige zoeker komt dan naar de gehaaste jager.