Geld maakt niet (altijd) gelukkig: antwoord op de eeuwenoude vraag

Geld en geluk, een eeuwige discussie. Velen geloven dat echt geluk voortkomt uit liefde, vriendschap en onvergetelijke momenten. Toch toont recent onderzoek aan dat een goed gevulde spaarrekening niet verkeerd is voor onze algemene beleving van geluk.

Wetenschap over geld en geluk

Sociologisch onderzoek heeft lang beweerd dat er een verzadigingspunt is waarbij extra geld niet langer bijdraagt aan ons geluksgevoel. Volgens een studie van de gerenommeerde Daniel Kahneman van Princeton University uit 2010 ligt die grens op een jaarinkomen van ongeveer 70.000 euro. Volgens zijn bevindingen zou een inkomen van 10 miljoen per jaar iemand niet gelukkiger maken dan een inkomen van 70.000 euro. Dit werd voor een lange tijd door veel mensen voor waar aangenomen.

Toch kwam er in 2021 een theorie die ervan uit gaat dat meer geld dan dit ogenschijnlijke plafond wel degelijk voor meer geluk kan zorgen. Matthew Killingsworth van de University of Pennsylvania kwam op deze theorie uit door te stellen dat er in werkelijkheid geen dergelijk plateau bestaat. Zijn onderzoek suggereerde dat geluk nog steeds toeneemt, zelfs bij inkomens ver boven de 70.000 euro.

Het bleef een vraag die veel sociologen bezig hield. Om deze tegenstrijdige bevindingen te verkennen, bundelden deze onderzoekers hun krachten en vonden een genuanceerder inzicht. Hoewel een hoger inkomen in het algemeen leidt tot meer geluk en er misschien geen vast plateau is, verschilt de ervaring per persoon. Er lijkt een geluksplafond te zijn rond de 90.000 euro. Dit is hoger dan de eerder genoemde 70.000 euro, maar de rol van inflatie in deze berekening blijft onzeker.

Geld alléénn, maakt niet gelukkig

Hoewel een hoger inkomen bij veel mensen kan bijdragen aan een gevoel van welzijn, betekent dit niet dat geld de enige sleutel tot geluk is. “Voor de grote meerderheid brengt meer geld inderdaad een gevoel van tevredenheid,” merkt Killingsworth op. “Echter, als je ondanks een rijkdom diep ongelukkig bent, zal extra geld het tij niet keren.”

Professor Barbara Mellers voegt eraan toe: “Ons emotioneel welzijn is niet rechtstreeks gekoppeld aan onze financiële status. De impact van een hoger inkomen op ons geluk varieert sterk van persoon tot persoon.” Interessant genoeg, wanneer mensen wordt gevraagd wat ze met hun geld zouden doen om gelukkiger te zijn, wijzen velen op het doorbrengen van tijd met vrienden en familie, of het delen van onvergetelijke ervaringen met hen. Veel mensen willen emt hetzelfde motief daarom online hun geld te verdienen.

Dus, terwijl een comfortabel inkomen zeker voordelen biedt, ligt het ware geluk vaak in de momenten die we delen met de mensen om ons heen.

Preference drift: verschuiving van behoeften

Ken je het gevoel van het geluk op het moment dat je een nieuw paar schoenen, een nieuwe jas, een nieuwe koelkast, auto of telefoon hebt gekocht? Je hebt waarschijnlijk een tijd lang toegeleefd naar het moment dat je dit item wilde aanschaffen. Er was een behoefte en het vervullen van die behoefte, geeft ons een voldaan en gelukkig gevoel. Na een tijdje verdwijnt het item niet, maar het geluksgevoel dat je er eerder van kreeg in nergens meer te bekennen. Je hebt ineens andere interesses gekregen en je aast alweer op het volgende item dat je behoefte kan vervullen. Het is een beetje als het beklimmen van een berg. Als je boven bent, verlang je naar een nieuwe top.

Dat proces noemen we “preference drift”. Tijdens de economielessen op school wordt ons het concept ‘preference drift’ bijgebracht. Op het moment dat je in een klein appartementje woont, ben je blij dat je een huis kunt kopen, maar dat huis krijgt na een paar jaar gebreken en je wilt er weer weg. Op zoek naar iets beters! De term preference drift, betekent dat je behoefte evalueert op basis van je huidige situatie. De uitdaging hieraan voor veel mensen, is dat dit nooit stopt. Nergens mee. Dit fenomeen is gekoppeld aan materiële zaken en dingen die je met geld kunt doen, maar ook aan afvallen, het opbouwen van spieren, het ontwikkelen van skills en zelfs aan relaties. Hoewel een gezonde levensstijl en goede relaties ons wel degelijk gelukkig kunnen maken, zullen we ook een mate van gewenning ervaren. Pas als je ziek wordt of je partner je verlaat, weet je pas wat je mist en voel je de waarde er weer van

Dit bewijst dat je geluk niet kunt kopen. Als je zoveel geld hebt dat je alles kunt kopen, wordt het simpelweg minder interessant voor je om het te kopen.

Het geld paradox

et principe van welvaart is verrassend: hoe minder we ons vastklampen aan iets, hoe meer we er vaak van krijgen. Dus, als we geld zien als een handig middel en er niet te veel waarde aan hechten, komt het vaak makkelijker onze kant op. Maar als ons geluk alleen maar om geld draait, lijkt het altijd net buiten bereik. Dit heet ‘ontkoppeling’.

Denk maar aan een vlinder. Als je erachteraan rent, vliegt hij weg. Maar zit je rustig, dan kan hij zomaar op je landen. Net zoals rijkdom, die vaker naar de rustige zoeker komt dan naar de gehaaste jager.

Smartengeld/emotionele schadevergoeding

Hoewel velen geloven dat geluk niet met geld te koop is, bestaat er al lang een traditie in onze maatschappij om financiële compensatie te geven voor geleden schade, zowel fysiek als emotioneel. Dit gaat terug tot tijden waarin aflaten werden verkocht of koningen compensaties oplegden na conflicten. In de hedendaagse context krijgen slachtoffers vaak een vergoeding voor hun verlies of pijn. Het doel van smartengeld is om erkenning te bieden voor het leed. Bij het smartengeld berekenen wordt vaak het ANWB Smartengeldboek als referentie gebruikt. Dit boek houdt rekening met factoren zoals letsel, hersteltijd, blijvende gevolgen, leeftijd, en impact op persoonlijk en professioneel leven. Meer informatie vind je hier. Meer informatie vind je hier.

Argumenten waarom geld wél gelukkig maakt

Als geld niet gelukkig maakt, waarom wil iedereen het dan zo graag? Welk geluk bied het ons uiteindelijk wél om meer geld te hebben? Hieronder lees je 5 argumenten over waarom geld gelukkig maakt!

1.      Meer financiële vrijheid

• Vrije Keuzes: Je kunt reizen, nieuwe hobby’s oppakken of meer tijd met familie doorbrengen.
• Betekenisvol Werk: Niet werken voor het geld, maar voor passie en voldoening.
• Leven op Eigen Voorwaarden: Volg je eigen waarden en ambities voor diepere tevredenheid.
• Een passief inkomen: Een populaire term die door veel online coaches en guru’s wordt gebruikt is passief inkomen. De ultieme manier om te ontsnappen aan de dagelijkse sleur en een alternatievie realiteit. Geld dat vanzelf uit assets komt zoals vastgoed of affiliate marketing. Je kunt dan helemaal zelf bepalen wat je met je tijd wil doen en je hebt de volledige vrijheid om te doen wat je wil doen!

2.      Meer mogelijkheden

• Kiezen vanuit passie: meer geld geeft je de mogelijkheid om te doen wat je graag wil doen, in plaats van gebondenheid aan financiële verplichtingen. Denk aan filantropie, reizen of het kunnen veroorloven van goed onderwijs voor je kinderen.
• Materiële opties hebben: Natuurlijk zal het hebben van meer opties op zichzelf niet direct iets bijdragen aan geluk. Toch is het leuk om bepaalde opties te hebben. Misschien heb je altijd al een boot willen kopen, die mooie auto of een huis willen hebben met een zwembad.

3.      Minder stress

• Vermindering van stress: Als er genoeg geld is en je het wordt goed gemanaged, zul je ook minder financiële stress ervaren. Je hebt het gevoel van controle en zekerheid. Dit verhoogd je geluk
• Geen zorgen over vaste lasten: Je hoeft je geen zorgen te maken over rekeningen of te twijfelen of je wel de huur of gasrekening kunt betalen deze maand.

4.      Meer tijd om door te brengen met naasten

• Met genoeg inkomsten kun je mensen betalen om jouw werk rol tot op zekere hoogte aan iemand over te dragen. Als je een bedrijf hebt kun je bijvoorbeeld een CEO inhuren om alle bedrijfsprocessen goed te laten verlopen, ook in jouw afwezigheid. Zo hou jij meer tijd over om te spenderen met je familie en vrienden.

5.      Niet voor een ander hoeven werken

• Eigen baas zijn. Een niet te onderschatten meerwaarde voor sommige mensen. De een heeft er vrede mee om onder een baas te werken, de ander vind het vreselijk. Als jij iemand bent die het liever voor zichzelf doet, is geld de reden dat je dat überhaupt kunt doen!

Argumenten waarom geld níet gelukkig maakt

Zoals eerder besproken in deze blog, wijst onderzoek van Daniël Kahneman uit dat er volgens hem een geluksplafond zit bij het bedrag van ongeveer €80.000 per jaar. Als je niet aan dat bedrag per jaar zit, zou een loonsverhoging in theorie dus gelukkiger maken. Toch is niet iedereen even overtuigd!

Hieronder lees je 4 argumenten waarom geld je niet gelukkig maakt

1.      Het kan leiden tot afhankelijkheid

• Als je kinderen opgroeien met het idee dat geld een makkelijk toegankelijk middel is, kan dit je kijk erop beïnvloeden. Dit kan bij kinderen van rijke ouders op een later moment in het leven leiden tot problemen of kan afhankelijkheid creëren.

2.      Het kan van je leven een “ratrace” maken

• Een fixatie op geld kan gedrag negatief beïnvloeden: Mensen voor wie geld in het leven een te grote rol gaat spelen en er overmatig veel mee bezig zijn, kunnen ongezond gedrag vertonen. Denk aan hebberigheid, neerbuigend zijn naar minderbedeelden, verwend gedrag of macho gedrag.
• Relaties verslechteren: Tja, als het leven op de eerste plaats gaat om het vergaren van rijkdom en familie en vrienden dragen niet bij aan dat doel, dan bestaat er een kans dat degene die geld najaagt, deze relaties bewust of onbewust verwaarloosd. Op de lange termijn kan dit leiden tot spijtgevoelens en eenzaamheid.
• Er is altijd iemand rijker dan jij: Gelukkig worden van geld, kan alleen maar als je meer hebt dan een ander heeft. Zo werkt rijkdom zou eenmaal. Niemand kan zich immer rijk noemen als iedereen dezelfde koopkracht zou hebben. Mensen met een competitieve aard en een drang naar status, zijn geneigd alsmaar meer te willen. Ze willen steeds een mooier huis, een grotere boot en voelen nog steeds precies hetzelfde als ze een groter jacht zien dan dat van hen.

3.      Jezelf identificeren met geld

• Je eigenwaarde hangt af van je rijkdom: Wanneer je jezelf begint te identificeren met wat je hebt in plaats van met wie je bent, gaat het mis. Dat zou namelijk betekenen dat je je goed voelt als het financieel lekker gaat, maar dat je eigenwaarde keldert op het moment dat je een financieel slechte periode hebt. Je eigenwaarde zou dus ten alle tijden los moeten staan van je bezit!
• Je gedraagt je als iemand anders: Mensen die rijk zijn en zich identificeren met geld, doen soms dingen die ze uit zichzelf nooit gedaan zouden hebben. Geld opent deuren. Fijn aan de ene kant, maar iemand die er gevoelig voor is, gaat zich misschien anders opstellen tegenover zijn medemens. Het kan leiden tot arrogantie en tot artificiële vriendschappen die je aangaat om bij een bepaald clubje te horen.

4.      Geld trekt mensen aan met foute intenties

• Verkeerde vrienden: Wie geld heeft, heeft vrienden. Helaas is niet elk mens te vertrouwen en zijn er mensen die met je omgaan om de verkeerde redenen. Het is een bekend probleem van rijke mensen, dat ze nooit écht weten wie ze kunnen vertrouwen.
• Vrienden die je had voor je rijk werd, kunnen je anders gaan zien: Ook komt het wel eens voor dat vrienden die je al je hele leven hebt en waarvan je dacht dat ze het beste met je voor hadden, het jou helemaal niet gunnen of het niet kunnen verdragen om jou succesvol te zien. Ze kunnen zich minderwaardig gaan voelen of in het ergste geval willen ze helemaal niet meer met je omgaan en raak je ze kwijt.

Conclusie: Maakt geld gelukkig of niet?

De conclusie op deze vraag kan alleen per persoon beantwoord worden. Het heeft te maken met waar jij waarde aan hecht in het leven. Hoe belangrijk zijn bepaalde doelen voor jou? Als je iemand bent die veel waarde hecht aan financiële vrijheid, autonomie en materiële en immateriële middelen die je graag zou willen doen, dan is geld waarschijnlijk erg belangrijk voor je. Je zou dan bijvoorbeeld producten kunnen gaan verkopen op bol of je verdiepen in affiliate marketing om geld te verdienen zonder plafond los van de uren die erin steekt.

Als je die drive niet zo hebt of voelt, wil dat niet zeggen dat je daarom minder bent. Misschien zit jouw rijkdom in andere dingen dan geld. Misschien is sport, vrienden en familie of een ander hoger doel in het leven belangrijker voor je dan het hebben van veel geld.

Financiële vrijheid is erg prettig, maar natuurlijk kun je niet verwachten dat een bovengemiddeld inkomen alleen maar voordelen heeft. De uitdrukking “meer geld, meer zorgen”, klopt ergens ook wel. Het is dus niet voor iedereen weggelegd om gelukkig te worden van geld, maar er zitten zeker voordelen aan! Daarnaast is een gebrek aan geld zeker geen formule voor geluk! Zoals wel vaker in het leven is balans voor de meeste mensen de beste manier om geluk te ervaren. Het hangt af van je normen en waarden en je persoonlijke doelen in het leven of geld een essentiële bijdrage levert aan jouw geluk.

De beste boeken over geld

Hieronder vind je een overzicht van de beste boeken over geld. Zit er niet tussen wat je zoekt of wil je verder kijken? Bekijk dan ook deze boeken over geld.

Dit is de vernieuwde uitgave van Think and Grow Rich door Invictus Publishing. Sinds de eerste publicatie in 1937 is het boek al meer dan 100 miljoen keer over de toonbank gegaan. Het vormde de grondslag voor ontelbare successen en bevat een tijdloze formule die zijn waarde in de praktijk blijft bewijzen. De beschreven principes zijn verankerd in universele wetten die onveranderlijk zijn. Rijkdom komt niet zomaar op je pad; je moet actief de route naar welvaart kiezen en vormgeven. Think and Grow Rich onthult de principes om een welvarend en succesvol leven te smeden. Deze herziene editie, bewerkt door Michael Pilarzyck, biedt je waardevolle inzichten. Het is nu herschreven zodat het voor iedereen begrijpelijk is. Duik in deze principes en ontdek de mindset die je leven kan transformeren. Michael Pilarczyk heeft reeds meer dan 400.000 boeken over mindset, levenskunst en persoonlijke groei verkocht en is de schrijver van bestsellers zoals ‘Je Bent Zoals Je Denkt’ en ‘Master Your Mindset’. Deze uitgave is geautoriseerd door de Napoleon Hill Foundation.

Morgan Housel onthult in “De psychologie van geld” door middel van talrijke voorbeelden wat we kunnen leren over onze financiële gewoonten.”De psychologie van geld” belicht dat kennis alleen niet voldoende is voor verstandig geldbeheer. Het draait vooral om gedrag, wat lastig is om onder de knie te krijgen. Financiële keuzes worden niet gemaakt op basis van cijfers alleen, maar tijdens dinerconversaties of vergaderingen, waar persoonlijke ervaringen, ego, trots, marketinginvloeden en externe prikkels een rol spelen. Morgan Housel, voormalig columnist voor The Wall Street Journal, deelt compacte verhalen die ons tijdloze inzichten geven over rijkdom, hebzucht en geluk.

Samenvatting: Dit is de nieuwste versie van de uitgave uit 2018, nu bijna dubbel zo omvangrijk vergeleken met eerdere edities. Na elk hoofdstuk heeft de Amerikaanse redactie extra toelichtingen, vragen en definities van termen toegevoegd, evenals ruimte voor antwoorden en aantekeningen, waardoor het boek uitgegroeid is tot een ultiem studieboek over financiën. Of je nu uit schulden wilt komen, aan het einde van de maand geld over wilt hebben of streeft naar buitengewone rijkdom, dit boek is essentieel. Robert Kiyosaki gidst je door thema’s als het genereren en verhogen van inkomen, het behoud van je verdiensten, en de meest effectieve manieren om financieel onafhankelijk te worden. In ‘Rijke pa, arme pa’ ontmaskert Kiyosaki de mythe dat een hoog inkomen essentieel is voor welvaart, daagt het idee uit dat je huis een bezit is, toont aan waarom ouders niet enkel op scholen moeten vertrouwen voor financiële educatie, definieert hij duidelijk activa en passiva, en adviseert over financiële educatie voor kinderen.

Geld speelt met onze gedachten, en vaak handelen we er minder logisch mee dan we veronderstellen. Kleine uitgaven verleiden ons, we herkennen de valstrikken van budgetteren niet en hebben soms een vertekend beeld van bijvoorbeeld de waarde van ons eigen huis. Wereldwijd erkend gedragswetenschapper Dan Ariely en Jeff Kreisler duiken in het fascinerende gebied van de geldpsychologie. Met een combinatie van boeiende verhalen, humor en treffende inzichten, belichten ze de financiële fouten die we vaak maken. Ze weerleggen misvattingen over hoe ons brein zich tot geld verhoudt en geven strategieën om onze instinctieve misstappen te beteugelen. Dit werk biedt de tools om financiële beslissingen te verhelderen, slimmer te spenderen en effectiever te besparen. Laat geldpsychologie voor je werken! Dan Ariely, naast auteur ook hoogleraar in psychologie en gedragseconomie, bezet de Joep Lange-leerstoel aan de UvA. Zijn inspirerende TED-gesprekken zijn miljoenen keren bekeken en zijn tophit ‘Predictably Irrational’ heeft vele boekenplanken gesierd. Jeff Kreisler, naast comedian ook auteur van de bestseller ‘Get Rich Cheating’, heeft geschreven voor Comedy Central. “Dan Ariely is een uitzonderlijk en prikkelende wetenschapper.” – DANIEL KAHNEMAN, Nobelprijswinnaar in de economie en schrijver van ‘Ons feilbare denken’.

Ontdek handige bespaartips en slimme budgetteerstrategieën met de bekendste koopjesjager van Nederland: Gierige Gerda. Ze leert je het maximale uit je geld te halen en beter grip te hebben op je uitgaven. Of het nu gaat om besparen op boodschappen terwijl je gezond eet, het verkrijgen van gratis producten of het opzetten van een slimmer budget, Gerda onthult hoe je optimaal kunt leven met een beperkt budget zonder in te leveren op kwaliteit. Wat je leert met Gierige Gerda:
• Bespaartechnieken voor zowel beginners als gevorderden
• Handige tips voor het omgaan met productprijzen en promoties
• Het transformeren van dure items naar goedkope of zelfs gratis alternatieven
• Inzicht krijgen in je financiën
• Niet vallen voor marketingtricks
• Opbouwen van een strategische voorraad
• Duurzame methoden die ook financiële voordelen bieden
• Budgetteren zonder concessies te doen aan wat essentieel voor je is
• Loslaten van onnodig hoge vaste lasten.

Ben je teleurgesteld over de huidige opbrengsten van spaarrekeningen? Maak je je zorgen dat je pensioen niet toereikend zal zijn? Of wil je gewoon een financiële buffer opbouwen? Dit boek biedt een antwoord. Ontdek in 8 heldere stappen hoe je in Vlaanderen doeltreffend in vastgoed kunt beleggen. Hierdoor zorg je ervoor dat je niet langer enkel voor geld werkt, maar dat je geld ook voor jou aan de slag gaat. Op termijn kan je zo een passief inkomen opbouwen en meer tijd vrijmaken voor wat je echt belangrijk vindt. Deze inzichten en aanbevelingen worden rechtstreeks geleverd door vastgoedspecialist en medeoprichter van M3 makelaars, Hendrik Chan.

De Nederlandse versie van Wallace D. Wattles’ klassieker “The Science of Getting Rich” uit 1910 heeft velen geïnspireerd. Door het succes van “The Secret” werden velen bekend met de Wet van Aantrekking, die leert dat onze gedachten ons kunnen helpen alles aan te trekken wat we ons kunnen voorstellen. Wattles, na vele tegenslagen, ontdekte de kracht van gedachten en zijn boek heeft talloze mensen, waaronder grootheden als Napoleon Hill, beïnvloed. Bart van den Hoogen, Life Success Trainer & Coach, ontdekte deze kracht ook via “The Secret”. Na verschillende opleidingen te hebben gevolgd, startte hij MindWorks.eu om anderen te helpen hun potentieel te bereiken. Hij bewerkte Wattles’ boek voor het Nederlandse publiek en voegde er twee hoofdstukken aan toe.

Na een onverwachte reorganisatie stond Janneke van den Brink plotseling zonder baan. Verrassend genoeg voelde dit voor haar als een verborgen zegen. Dit werd haar kans om een nieuwe koers te varen met als doel binnen twee jaar financieel onafhankelijk te zijn. In haar boek ‘Financieel vrij’ deelt Janneke hoe ze dit voor elkaar kreeg en vertelt ze over haar reis naar zingeving. Ze onthult op een toegankelijke manier hoe je jouw geldmindset kunt transformeren, de verschillende beleggingsopties en hoe je zeggenschap krijgt over je financiën. Je baan hoeft niet je hele leven te bepalen. Kom achter dat bureau vandaan, neem het heft in eigen handen en zet je geld aan het werk voor jou, niet omgekeerd! “Janneke, met haar nuchtere aanpak, motiveert mensen om actie te ondernemen en snel passief inkomen op te bouwen door intelligent te beleggen.” – Suzanne van Duijn, vrijemeid.nl “Onder Jannekes begeleiding wordt financiële vrijheid een haalbaar doel. Ze is een schat aan financiële kennis en biedt nieuwe perspectieven en waardevolle inzichten.” – Nathalie Robberse en Luca Knegtering, TEN Women “Janneke is een krachtige vrouw die zichzelf financiële vrijheid heeft gegeven en anderen inspireert hetzelfde te bereiken. Een must-read!” – Martijn van den Berg, expert in beleggen.